‘NEFES - YER EKSİ İKİ’YAZARI HAKAN EVRENSEL İLE FİLMİN HİKAYESİ HAKKINDA SORU-CEVAP
#onlarasılunutursanölür
Terörle mücadelenin en yoğun ve en kanlı dönemlerinden biri yaşanırken; bölgede görev yapan Tayfun
Yüzbaşı, bir gazete tarafından haber yapması için bölgeye gönderilen gazeteci Ufuk ve ilçenin tek
elektrikçisi Salman’ın birbirleriyle kesişen hayatları anlatılıyor.
Hayır, Nefes:Yer Eksi İki, Nefes: Vatan Sağolsun’un devamı değildir.
Ortak noktalarından biri Nefes:Yer Eksi İki’nin, Nefes:Vatan Sağolsun’un senaryo yazarlarından biri
tarafından kaleme alınmış olmasıdır.
Bir diğer ortak noktası, her iki filmin de diyaloglarından mekanlarına, kostümünden makyajına kadar
son derece gerçekçi bir çizgide işlenmiş olmasıdır.
Bir diğer ortak nokta ise, Nefes:Vatan Sağolsun’da yazarın Yer Eksi İki romanından yararlanılmış,
Nefes: Yer Eksi İki’nin de ise küçük revizyonlar dışında romana sadık kalınarak kaleme alınmış
olmasıdır.
Mezardır aslında. Yaralı askerlere yardıma gitmek için alçaktan riskli bir uçuş yapan helikopterin
ikinci pilotu endişe ile “yirmi metre irtifada uçtuklarını” ifade edince kıdemli pilot “bazıları yer
eksi iki olmak üzere” diyerek bu endişeyi umursamadığını ifade eder.
Mitolojide uyku tanrısı Hypnos, ölüm tanrısı Thanatos’un ikiz kardeşidir. Ve “gelinciklerin Hypnos
tarafından insanları ve tanrıları uyutsun” diye yaratıldığı söylenir.
Gelinciklerle ilgili birçok efsane vardır. Örneğin Homeros, İlyada’da ölen savaşçıları gelinciklere
benzetmiştir.
Cengiz Han’ın da bir savaşta düşmanı perişan edip muharebe meydanını kan gölüne çevirdiğinde bölgenin
gelinciklerle dolduğu söylenir. Çanakkale Savaşları’nda da, onbinlerce şehitin ardından Gelibolu’nun
gelincik tarlasına döndüğü anlatılır.
Aslında gelincik çiçekleri, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra, cephelerde ölenler için bir hatırlama
sembolü haline gelmiştir.
Savaşlarda akrabalarını kaybeden insanlar, tahtadan, tellerden, kâğıtlardan gelincik çiçekleri yaparak
satmışlar, gelirini de savaş gazilerine ve şehit yakınlarına vermişlerdir.
Gelincik çiçekleri bir metafor olarak Nefes: Yer Eksi İki’de de sıkça işlenmiştir.
Tayfun Yüzbaşı, hamile karısının riskli doğumu ile baskın tehditleri altındaki karakolunda
askerlerinin yanında olması gerekliliği arasında, arafta kalmıştır.
Gazeteci Ufuk mesleğinden bıkmış bir ruh hali ile, hiç istemediği halde gazete yönetimi tarafından
haber yapması için bölgeye gönderilmiştir.
Örgüte katılan ve babası tarafından öldüğüne inanılan ağabeyinden yıllardır haber alamayan Salman’ın
en büyük ikilemi ise yengesi Meryem’le evlenmek zorunda olmasıdır.
Aslında, Tayfun, Ufuk ve Salman; terörle mücadelenin üç ana aktörü olan, güvenlik güçleri, bölge halkı
ve bu iki karakteri uzaktan izleyen bölge dışındaki halkı ve onu bilgilendirmekle görevli basını
temsil etmektedir.
Gerçekte aynı adlı birebir karakterler değiller ancak 30 yılı aşkın bir süredir devam eden terör
olaylarında yaşananlar filmdeki karakterler üzerinden gerçekçi bir kurgu ile temsil edilmektedir. Bir
türlü karısının doğumuna gidemeyen onlarca Tayfun Yüzbaşı, hiç istemediği halde bölgeye gönderilen
onlarca İstanbullu gazeteci Ufuk ve ağabeyinin karısıyla evlendirilmek zorunda bırakılan onlarca
Salman bulunmaktadır.
Nefes:Yer Eksi İki, uzun süredir Türk milletinin gündeminde olmasına rağmen kanıksanan ve artık
sıradan olaylar gibi görülen terörle mücadelede yaşananlara dikkat çekmek arzusundadır. Şehitlerin,
geri dönenlerin, örgütün katliamlarında hayatlarını kaybetmiş insanların ve örgütün baskıyla
oluşturduğu ortamda yaşama tutunmaya çalışanların unutulmamasını amaçlamaktadır.
Nefes:Vatan Sağolsun filminde Yüzbaşı Mete karakteri, tüm tehditlere karşı sürekli uyanık olmaları
gerektiğinden yola çıkarak askerlerini motive etmek amacıyla bu sözü söylemiştir. Nefes:Yer Eksi İki
filminde ise Yüzbaşı Tayfun karakteri, bu sözü biraz isyan ve sitem içeren bir üslupla ifade
etmektedir. Tayfun aslında Türk milletine “biz ölüyoruz ve siz bizi unutuyorsunuz” diyerek, terörle
mücadelenin bu şekilde bir tutumla bitmeyeceğini vurgulamaya çalışmaktadır.
Hamasetten uzak ve acı ama gerçekçi bir üslupla ele alınan Nefes: Yer Eksi İki filmini izleyenler,
terörle mücadelede görev alanların nasıl ve ne şartlar altında canlarını feda ettiklerini görecek.
Kahramanlık, dostluk, adanmışlık, vefa ve arada kalmışlık gibi duyguları yoğun bir şekilde yaşayacak.
Nefes: Vatan Sağolsun’dan tam 14 yıl sonra, terörle mücadelenin neden hala bitmediğine ilişkin olarak
öznel sorgulamalar yapacak ve kendi üzerine düşen görevleri, yaptıklarını ve yapmadıklarını düşünecek.